۸ روش تأثیرگذاری الکل در خلق عطر
آیا میدانستید که بیشتر عطرها در ترکیبات خود از الکل استفاده میکنند و این ماده نقشهای متعددی فراتر از یک حلکننده ساده دارد؟ بدون الکل، فرآیند توسعه عطر به شکل متفاوتی پیش میرود و معمولاً به سرعت و بدون ساختار مشخصی در پیشرفت نتها میانجامد. در ادامه، بررسی میکنیم که چگونه این عنصر اساسی نه تنها به عنوان یک حلکننده عمل میکند، بلکه به عنوان قلم هنرمند، پروفایلهای عطر و ماندگاری عطرهای محبوب شما را تعریف میکند.
استفاده از الکل به منظور خیساندن مواد گیاهی در عطرسازی به فرهنگهای باستانی مصر، بینالنهرین، دره هند و چین بازمیگردد. قدیمیترین روش شناخته شده، تخمیر الکلی مادهای حاوی کربوهیدراتها (شکر) است. مصریان باستان با سوزاندن صمغها و چوبها بخور تهیه میکردند، اما واقعیترین تقطیر استخراج الکل تا قرن دوازدهم و در فرهنگ عربی رخ نداد. به زودی داروخانهها در اروپا شکل گرفتند و در سال ۱۳۷۰، ملکه الیزابت مجارستان نخستین عطر مدرن را که به عنوان “آب مجارستان” شناخته میشد، سفارش داد و اعتقاد بر این بود که این عطر معجون جوانی است.
هنر عطرسازی در دوران رنسانس و عصر اکتشاف در اروپا شکوفا شد، زمانی که اکتشافگران دریایی عطرهای هیجانانگیز و مرموزی از دنیای جدید مانند وانیل و کاکائو به ارمغان آوردند.
چگونه الکل ساخته میشود؟
الکل، بهویژه اتانول که در نوشیدنیها و عطرها استفاده میشود، از طریق فرآیند تخمیر و سپس تقطیر تولید میشود. فرآیند ساده به شرح زیر است:
**تخمیر:** این فرآیند بیولوژیکی شامل تبدیل شکر به الکل توسط مخمر یا باکتریهاست. مواد خام مانند غلات (مانند جو، گندم)، میوهها (مانند انگور) یا نیشکر ابتدا له یا مالت میشوند تا شکر یا نشاستهها آزاد شوند. ممکن است آنزیمهایی اضافه شود تا نشاستهها به شکر قابل تخمیر تبدیل شوند. سپس مخمر اضافه میشود که این شکرها را مصرف کرده و اتانول و دیاکسید کربن به عنوان محصولات جانبی تولید میکند. این مخلوط که به آن “شست” یا “وورت” گفته میشود، حاوی غلظت پایینی از الکل است.
**تقطیر:** برای افزایش محتوای الکل، مایع تخمیر شده تحت تقطیر قرار میگیرد. این مایع در یک دستگاه تقطیر گرم میشود، جایی که الکل که نقطه جوش کمتری نسبت به آب دارد، ابتدا بخار میشود. بخارها سپس خنک و دوباره به شکل مایع تبدیل میشوند و در نتیجه غلظت الکل افزایش مییابد.
**پالایش:** الکل تقطیر شده ممکن است بیشتر پالایش یا ترکیب شود تا طعمها یا قدرتهای مورد نظر به دست آید.
این فرآیند شکرهای ساده را به الکلی تبدیل میکند که در کاربردهای مختلف، از نوشیدنیها تا عطرها استفاده میشود. عطرها با الکل حاصل از تخمیر که از مواد غذایی خام به دست میآید، تولید میشوند. یک نوع قارچ میکروسکوپی به نام مخمر نانوایی مسئول این کار است. مخمر در محیطی بدون دسترسی به هوا قرار میگیرد و به زودی شروع به مصرف شکر در قالب توتها، میوهها، عسل، چغندر و نیشکر میکند. این فرآیند منجر به آزاد شدن مونوکسید کربن و اتانول میشود. وقتی غلظت الکل به ۸ تا ۱۲ درصد برسد، مخمر دیگر فعال نیست. کربوهیدراتها، مانند نشاسته از غلات، سیبزمینی و ذرت نیز برای تخمیر مناسب هستند.
**انواع الکلهای مورد استفاده در عطرسازی**
چند نوع الکل وجود دارد که استفاده از آنها بیخطر است و برخی هرگز بخشی از ترکیبات نیستند. آنها به شرح زیر هستند:
– **الکل دناتوره شده:** به عنوان غیرقابل مصرف برای انسان تعریف میشود و هرگز نباید به عنوان تنها ماده یک عطر برچسبگذاری شود زیرا ممکن است حاوی مواد سمی باشد. الکل دناتوره شده با برچسب “درجه آرایشی” (Trade Specific Denatured Alcohol) استثنا است و به طور خاص برای استفاده در محصولات آرایشی تهیه شده است.
– **الکل عطرساز و الکل فرمولهکننده:** الکل عطرساز به ترکیبی از الکل و مواد افزودنی اشاره دارد که به عنوان پایهای برای عطرها استفاده میشود. الکل فرمولهکننده شامل اتانول دناتوره شده و دیپروپیلن گلیکول است و میتواند برای ساخت عطرها، ادکلنها، اسپریهای اتاق و روغنهای دیفیوزر استفاده شود.
– **الکل مالشی و الکل ایزوپروپیل:** الکل مالشی نباید در عطرسازی استفاده شود زیرا حاوی ایزوپروپیل الکل به جای اتانول است و بوی قوی دارد و برای پوست انسان مناسب نیست.
– **الکل غلات و الکل غلات ارگانیک:** الکل غلات از تخمیر غلات و سایر گیاهان به دست میآید. اگر ماده اولیه به صورت ارگانیک کشت شده باشد، میتواند به عنوان ارگانیک محسوب شود.
– **بیو اتانول:** این نوع الکل از منابع گیاهی مانند میوهها و غلات بهدست میآید و بوی کمی دارد که آن را برای استفاده در عطرهای طبیعی ایدهآل میکند.
– **الکل ذرت:** معمولاً برای عطرهای ظریف استفاده میشود زیرا بیبو و خنثی است و دیگر مواد را تحت تأثیر قرار نمیدهد.
**نحوه استفاده از الکل در عطرسازی مدرن**
الکل به عنوان یک حامل ایدهآل در عطرسازی عمل میکند زیرا سبک و ناپایدار است و اجازه میدهد تا نتهای عطر به آرامی و به درستی منتشر شوند. در فرمولاسیونهای عطر Alpha Aromatics، الکل چندین هدف دارد:
1. **حلکننده قوی:** الکل به عنوان پایهای برای تقطیر غلظت عطر عمل میکند و به سرعت تبخیر میشود.
2. **تبخیر:** الکل با نقطه جوش پایین، اجازه میدهد تا مولکولهای نتهای اولیه به سرعت به هوا منتقل شوند.
3. **پیشرفت و ثبات عطر:** الکل سِیلاژ یا رد عطر را تعیین میکند و تضمین میکند که عطر به درستی تبخیر و منتشر شود.
4. **نگهداری:** اتانول خواص ضد میکروبی دارد که رشد باکتریها و قارچها را کاهش میدهد و عمر عطر را حفظ میکند.
5. **به عنوان تثبیتکننده:** الکل با این که به خودی خود تثبیتکننده نیست، قدرت تثبیتکنندهها را در عطر افزایش میدهد.
6. **رعایت و ایمنی:** فرمولها باید مطابق با قوانین ایمنی باشند و برچسبهای آنها باید دقیق باشد.
7. **غلظت عطر:** غلظت هر عطر به میزان الکل استفاده شده در ساخت آن بستگی دارد.
8. **زیبایی و کاربرد:** خصوصیات سریع خشک شدن الکل، آن را برای استفاده عملی مناسب میسازد.
در نهایت، استفاده از الکل در عطرسازی تاریخچهای غنی و رنگارنگ دارد و به تعامل عطر با گرمای پوست انسان کمک میکند. این ماده اغلب به عنوان یک عنصر عطر به اندازهای که باید شناخته نمیشود، اما فهم ترکیب و هدف آن میتواند استفاده از آن را افزایش دهد. برای عطرسازان جهان، این یک راز است که مدتها پیش فاش شده است.